Chẳng offline một giây nào mà thành “người tối cổ” chính là cảm giác của Gen X, Gen Y khi nhìn thấy những gì Gen Z nói và viết trên cõi mạng. Rõ ràng là những từ bạn đọc được, viết được nhưng lại chẳng hiểu mô tê gì. Thỉnh thoảng còn có từ đột biến vì không biết có phải tiếng Việt không hay là tiếng nói từ vũ trụ.
Chưa hết, chưa hết! Gen Z ngày nay còn có tài biến từ ngữ bình thường thành đa nghĩa, đa biểu cảm. Và kết quả thì ai cũng biết, người ngoài nhìn vào không biết đường nào mà lần, càng không biết Gen Z đang nói chuyện vui vẻ hay sắp nhảy vào đấu khẩu với người ta.
Nhưng may cho bạn là dẫu không có bánh mì chuyển ngữ của Doraemon thì vẫn còn đây lớp giao tiếp kiểu Gen Z. Chỉ vài phút nghiên cứu từ trên xuống dưới là được mở mang đầu óc ngay ấy mà!
Ủa… là đầu câu chuyện
“Ủa” bình thường bày tỏ sự ngạc nhiên, bất ngờ còn khi Gen Z “ủa”, ý nghĩa của nó lại thay đổi nhẹ. Khi Gen Z gặp người quen, đó có thể là 1 lời chào, bắt đầu câu chuyện vui vẻ.
Còn từ “ủa” được Gen Z áp dụng với người lạ thì nguy cơ xảy ra một trận chiến là điều chắc đến 90%. Trong tình huống dưới đây thì bạn biết chuyện gì sắp xảy ra rồi đấy!
“J z tr” là “gì vậy trời”, cụ thể hơn: j = gì, z = vậy, tr = trời và ý nghĩa được giải thích rõ ràng trong ảnh.
Cùng với “ủa”, “j z tr” cũng có thể được xem là câu mở đầu cuộc nói chuyện giữa Gen Z với bạn bè. Đôi khi, Gen Z còn kết hợp “ủa” và “j z tr” thành một câu “Ủa? J z tr?” báo hiệu 1 màn combat sắp diễn ra.
Mệt thì mệt, không mệt thì đau lưng
Với các Gen bình thường, mệt là một trạng thái chỉ sức khoẻ thể chất và tinh thần không tốt còn Gen Z, mệt là câu cửa miệng. Con người có khi ốm khi khoẻ còn Gen Z thì mệt mọi lúc mọi nơi, triền miên 24/7 và kể cả khi không hề mệt chút nào.
Nghe sai sai nhưng cứ thử lạc vào một group chat nào đó của Gen Z xem, “mệt” sẽ là từ khóa thông dụng nhất nhì. Thực tế thì không phải Gen Z than vãn, cuộc sống của họ cũng không quá bi đát mà đơn giản là Gen Z nói “mệt” như một cách bắt đầu câu chuyện: “Mệt quá! Hôm nay tao…”.
Ngoài than mệt, Gen Z còn đam mê than đau lưng, đau cột sống. Bởi lẽ những thói quen như ngồi sai tư thế, lười vận động,… khiến chiếc lưng của đông đảo Gen Z “khum” ổn một chút nào. Kết quả là “đau lưng” và “cột sống” trở thành tiếng nói chung cho những người có cái lưng ốm yếu.
Ngoài ra trong 1 vài hoàn cảnh, Gen Z còn ví chiếc lưng đau, cột sống mỏi của bản thân để ám chỉ những mệt mỏi của nhịp sống hối hả. Tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là đau lưng nghĩa đen nên hi vọng Rap Việt sẽ giúp Gen Z trả lời một câu hỏi này.
Từ điển Gen Z dành cho Gen bình thường
Bắt đầu bằng một từ dễ nhất và có vẻ phổ biến nhất là “khum”. Chẳng ai biết vì sao Gen Z lại gọi “khum” là “không” nhưng nói nhiều nghe cũng vui tai đấy nhỉ?
Cho những ai không tự tin về môn Hoá thì Zn là kí hiệu Hoá học của kẽm nên ta có phương trình sương sương: chằm Zn = chằm kẽm = chầm kảm = trầm cảm. Tuy nhiên phải nhấn mạnh rằng “chằm Zn” không dùng để gọi bệnh trầm cảm mà chỉ là trạng thái mệt mỏi, chán nản thôi nhé.
“Phanh xích lô” vốn có từ thời Gen X, Gen Y ở bộ phim Phía Trước Là Bầu Trời nhưng được Gen Z “đào” lại và biến nó trở nên viral, nhất là ở mặt trận TikTok.
“Trmúa hmề” là “chúa hề”, dùng để gọi những người hài hước, hay mua vui cho bạn bè nói riêng và tất cả mọi người nói chung; đồng thời để chỉ các sự vật, hiện tượng quá vô lý, tấu hài.
Cùng quy tắc này, bạn có thể thêm chữ “m” vào phía trước tất cả các nguyên âm để tạo ra từ mới, ví dụ: hmoàng hmôn, xminh đmẹp, smoái cma,… Nhưng lý do tại sao lại thêm thì chỉ đơn giản vì Gen Z thích thế. Vậy thôi!
Cả 2 cặp từ này đều được tạo nên nhờ lỗi gõ Telex. Ý nghĩa hai năm rõ mười đã được ghi trong ảnh rồi nha.
Level khó của Từ điển ngày càng nâng cao khi Gen Z chuyển sang kết hợp tiếng Anh và tiếng Việt theo kiểu “tân cổ giao duyên”. Ví dụ, “fish” trong tiếng Anh là “cá”, khi kết hợp với hậu tố “u”, cả hai tạo thành từ “cáu” với ý nghĩa hoàn toàn mới, chẳng liên quan gì đến biển cả hay hải sản.
Tương tự quy tắc này, chúng ta có thêm hàng loạt từ khác như “fourk” là “tức”, “BigC” là “bực”,… Nghe rất sai nhưng xem lý giải lại vô cùng hợp lý.
Một pha kết hợp tiếng Anh và tiếng Việt đi vào vũ trụ khác của Gen Z chính là “lemon”. Quy luật cũng dễ hiểu nên nhìn ảnh là rõ ngay nè!
Từ cuối cùng và cũng cực kì phù hợp để mô tả tâm trạng rối bời của Gen bình thường khi học khoá giao tiếp kiểu Gen Z: đáo ngược. Ngữ nghĩa thì vẫn là đảo ngược nhưng Gen Z thích “đáo” giống chị Hiền Hồ thôi.